Europese samenwerking voor verduurzaming van de staalindustrie

Datum: 06-12-2023

Het project Groen Staal fase 1 van Tata Steel is de eerste stap in de overgang naar een duurzame staalproductie die in 2045 CO₂ neutraal moet zijn. Een enorme transitie waar alle landen van de Europese Unie mee te maken hebben en waar veel van elkaar te leren valt. In dat kader maakten Europese collega’s – inspecteurs, vergunningverleners en beleidsmakers – kennis met Tata Steel tijdens een gezamenlijk bezoek op 7 en 8 november, een idee van Stuart Gunput, Brzo-Inspecteur bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG).

Stuart nam het initiatief van internationale bezoeken tijdens de jaarlijkse vergadering van IMPEL, het non-profitnetwerk van de Europese Unie voor de implementatie en handhaving van de Europese milieuwetgeving. “Alle staalfabrieken in Europa gaan verduurzamen binnen dezelfde wetgeving. Ik gaf aan wat er bij ons speelt en stelde voor om samen te werken en bij elkaar op werkbezoek te gaan. De collega’s uit andere EU landen zagen hierbij ook nut en noodzaak om samen op te trekken. Al snel werd een budget beschikbaar gesteld binnen de begroting van de werkgroep Industry & Air” van IMPEL.

Ervaringen uitwisselen

Met de internationale delegatie van IMPEL hebben we Tata Steel bezocht. Tata Steel heeft een uitgebreide presentatie en een rondleiding gegeven. De kooksgasfabrieken, de grondstoffenvelden en Groen Staal stonden hierbij centraal. Het was goed om ervaringen uit te wisselen en van collega’s te horen hoe zij naar de installaties van Tata Steel kijken. Collega’s uit het buitenland lopen tegen dezelfde dilemma’s aan of interpreteren wet- en regelgeving soms juist heel anders, wat voor ons weer een nieuwe kijk op de zaak geeft”.

Staalfabrieken vallen bij IMPEL onder het kopje Industry & Air; IMPEL – Industry and Air on Vimeo

Zelfde wet, andere interpretatie

Want de wettelijke kaders zijn hetzelfde, maar de interpretatie blijkt in elk land anders. Dat heeft te maken met de cultuur van het land en met de vertaling van de wet naar de eigen taal. Stuart: “De bedoeling is om een platform te bouwen waar we met elkaar kunnen sparren over die interpretatie van de wetten en hoe we het beste resultaat voor de leefomgeving kunnen krijgen. Als we die interpretaties voor alle landen gelijk krijgen en dat in de wetgeving krijgen voor de nieuwe installaties voor Groen Staal, staan we sterker. Met deze samenwerking komen we straks gezamenlijk tot emissiegrenswaarden en kennen we de nieuwste maatregelen bij de nieuwste technieken. Via IMPEL hebben we rechtstreeks contact met de Europese Commissie, een korte lijn om een mogelijke aanpassing van wetgeving te adviseren.”

Het kan scherper

Roy Olij onderschrijft het belang van de Europese samenwerking. Roy werkt vanuit de OD NZKG als coördinator Vergunningen Groen Staal aan het projectplan voor Groen Staal. Roy: “Bepaalde installaties die Tata Steel gaat neerzetten voor Groen Staal, staan al decennia in andere landen. We kunnen tijdens een bezoek ter plekke ervaren hoeveel geluid en uitstoot zo’n nieuwe installatie produceert.  Zo weten we nog beter wat we kunnen opnemen in de vergunning en dat ook goed onderbouwen. We gaan niet alleen meer aan de bovengrens van de emissie-range zitten, we gaan voor scherp.”

Level Playing Field

“Dat is ook meteen de grootste uitdaging: gezamenlijk tot een gedegen vergunning komen, die op Europees niveau is afgewogen. Je ziet in veel uitspraken dat de rechter verlangt dat je zo’n onderzoek doet. Via IMPEL kunnen we elkaar opzoeken. In de nieuwe vergunning krijgt dat level playing field, oftelwel het gelijke speelveld principe, een rol en hebben we die internationale onderbouwing nodig om scherper te gaan vergunnen. Het is heel goed nieuws dat we in de transitie naar Groen Staal de discussie in het stadium van vergunningverlening hebben. Daar kunnen we de grootse slag voor de leefomgeving mee slaan.”

Groen Staal in Nederland – Fase 1

Tata Steel is de enige staalfabriek in Nederland en een grote Europese speler. Groen Staal is staal maken waarbij je geen kolen meer gebruikt maar produceert op basis van aardgas en uiteindelijk op waterstofgas. Hoogovens gaan weg, de kooksfabrieken gaan weg. De planning van Tata Steel is om in 2045 schoon en CO2 neutraal staal te produceren. Dat klinkt ver weg, maar het is een grote transitie en gaat gepaard met grote investeringen. Fase 1 is het vervangen van Hoogoven 7 en Kooksgasfabriek 2.

De OD NZKG verwacht begin volgend jaar de Notitie Reikwijdte en Detailniveau van Tata Steel te ontvangen, waarmee het vergunningentraject voor Groen Staal gaat starten.